11 december 2024 – Munro Island, Kerala, India
Ochtenkano in Munro
Munroe Island. Al vanaf het eerste moment voel je dat dit een plek is waar het leven net wat anders stroomt, net als de wateren die overal doorheen kronkelen. Ik stapte net uit de trein, klom langs de rotsblokken het perron af en zag dat er drie tuktuks (hier overigens “auto’s” genaamd) op een rij al op me te wachten waren. Onderhandelen ? Dat was er niet bij: 80 roepies of niks. Mijn Google Maps gaf de locatie van mijn homestay aan als midden in het moeras, dat klopte duidelijk niet, dus lopen was geen optie. Dus dan maar gebracht worden.
Een ritje van nog geen 5 minuten later zie ik mijn gastheer, Vijesh, al klaarstaan om me te verwelkomen. Hij runt zijn homestay al vijftien jaar, en dat merk je meteen. Een man van 36 met verdwaald haar, een vlek op de wang, een scherpe tong en ondeugende blik. Al binnen vijf minuten hadden we een klik en de sarcastische plagerijen vlogen over en weer. Andere gasten hoorden het wat ongemakkelijk aan: zijn ze serieus of niet?
Een van Vijesh favoriete grappen was bezoekers een absurd bedrag te noemen voor een simpele service – altijd met een bloedserieus gezicht. De meeste gasten trapten erin, wat hem zichtbaar genot gaf. Toen ik echter hem uitdaagde om zijn relatiestatus toe te lichten (altijd een favoriet onderwerp hier in India) bleek ik toch een gevoelige plek hebben geraakt. Vijesh is nog vrijgezel, en dat is voor een 36-jarige in India bijna een cultureel taboe. Zijn familiebijeenkomsten zijn de ook gevuld met voortdurende vragen wanneer hij eindelijk trouwt. Zijn ouders hebben het gelukkig al opgegeven om hem er mee lastig te vallen. Zijn huwelijkse staat werd wel een running gag: elke keer als we een geschikte kandidaat tegenkwamen, begon ik over zijn bruiloft.
De volgende ochtend om half zes stond er een kano-tocht op het programma. Dit betekende: vroeg opstaan. En, aangezien ik zonder wekker leef, betekende dat ook: vroeg naar bed gaan. Die missie was niet helemaal geslaagd, en ik schrok klaarwakker toen er om 5:55 op mijn deur werd geklopt. Echter, binnen enkele minuten stond aangekleed en al klaar voor avontuur, bij de deur. Vijesh kon het niet laten om daar de rest van de dag over te blijven grappen: “Philip, jij kunt zo bij de brandweer!”
Samen met een Indiaas-Zweedse dame kroop ik in de kano. De tocht zelf was adembenemend. We peddelden door de smalle kanalen, omringd door mangroves en wuivend riet, terwijl de wereld langzaam ontwaakte. Het was nog donker toen we vertrokken. Hier en daar brandde een lichtje in een huis, en in de verte hoorden we de stemmen van vissers dichterbij komen. Al varend in hun kano voeren ze langs de huizen en riepen het Malayalaanse equivalent van “Verse Vis!”. Langzaam kleurde de lucht roze en oranje terwijl we het open water bereikten en de zon opkwam.
Het serene moment werd lichtelijk verpest door een groep Israëlische influencers. In weinig verhullende gewaden doken ze overal op om foto’s te maken. Vijesh, had een duidelijke mening over zowel Israelische toeristen als over influencers: “ik zit nog liever in een dronken boot met twintig Indiase mannen” en “she isn’t even wearing a bra”.
Munroe Island zelf is niet alleen een natuurlijke parel, maar ook een historisch interessant gebied. Het landschap is een delta, maar door de aanleg van kanalen onder Britse koloniale leiding – met name door generaal Munroe – zijn overstromingen grotendeels onder controle gebracht. Dat wil niet zeggen dat het allemaal rozengeur en maneschijn is. Door de stijgende zeespiegel verdwijnen sommige eilandjes langzaam onder water, en bruggen moeten continu verhoogd worden. Het contrast tussen het prachtige landschap en de uitdagingen van klimaatverandering is hier overal voelbaar. De kanalen zijn niet alleen een historisch overblijfsel, maar nog steeds de levensader van dit gebied. Er varen vissersboten, schoolkinderen, en af en toe een verliefd stelletje dat zich op een plastic stoel in een bootje door de rivier laat duwen – de Keralaanse versie van een gondeltocht.
Vijesh legde de kano aan bij een klein lokaal chai-shopje. Een houten hutje aan de waterkant, met wat plastic stoelen en een gastheer die evenveel tijd besteedde aan thee inschenken als aan meeluisteren met de gesprekken. Op de weg naast het shopje stonden een handvol oudere man op rij hevig te discussiëren. Vijesh glimlachte en fluisterde: “Ze zijn al dronken. Om zeven uur ’s ochtends. Typisch.”
Dat was mijn cue. Ik sprong uit de boot en besloot me in hun discussie te mengen, ondanks dat ik geen woord van wat ze zeiden begreep. Het resultaat? Een uitwisseling van veel te luide gebaren, onbegrijpelijke woorden en een hoop gelach. De mannen leken me volledig te accepteren als een van hen – waarschijnlijk omdat ze me nauwelijks verstonden en vooral omdat ze al flink wat gedronken hadden. Vijesh keek het hele tafereel hoofdschuddend aan: “Philip, jij hebt echt geen grenzen.”
Terug in de kano werd de sfeer drukker. Ik raakte aan de praat met mijn medepassagier: de Zweedse dame die samen met haar gezin op zoek was naar haar roots in India. Het bleek dat ze voor de Zweedse overheid werkte, met de taak om innovatie te stimuleren binnen overheidsinstanties.
“De Zweden blijven vaak hangen in het oude,” vertelde ze. Dat fascineerde me, en voor ik het wist, zaten we in een diepgaand gesprek over hoe je creativiteit en innovatie binnen organisaties kunt stimuleren. Natuurlijk hadden we oog voor de omgeving – af en toe. Een ijsvogel hier, een paar reigers daar. Maar laten we eerlijk zijn: een pittige discussie over innovatie kan ook inspirerend zijn. Vijesh aan de andere kant van de boot zuchtte en maande ons herhaaldelijk tot stilte: “Be silent! Dit is de natuur. Kijk om je heen!”
Voor Vijesh waren kano-tochten momenten van meditatie: teruggaan naar de natuur. Na zoveel jaren genoot hij er nog steeds van. En die tijd moest je niet volmaken met oeverloos gezwam. Of Instagram foto’s.
Aan het einde vertelde Vijesh trots over zijn vergelijkingen met Giethoorn in Nederland. Blijkbaar had hij onderzoek gedaan naar soortgelijke watergemeenschappen. Alleen, waar Giethoorn perfect is voor een idyllische ansichtkaart, is Munroe Island een levendig ecosysteem dat niet alleen met bootjes, maar ook met wegen verbonden is.
Uiteindelijk was de tocht precies wat ik nodig had: rust, prachtige natuur en een goed gesprek met een gids die je zowel laat nadenken als laat lachen. Liggend in de kano, met het water zachtjes kabbelend, besefte ik hoe uniek deze plek is. Een plek waar de natuur de baas lijkt te zijn, maar waar de mens ook creatief heeft leren aanpassen.
En dat was pas het begin van mijn tijd in Munroe Island.